ĐỆ THẬP TỨ TẮC
NAM TRUYỀN TRẢM MIÊU
- CỬ:
Nam Tuyền hoà thượng nhân đông tây lưỡng đường tranh miêu nhi.
Tuyền nãi đề khởi vân:
— Đại chúng đạo đắc tức cứu, đạo bất đắc tức trảm khước dã.
Chúng vô đối. Tuyền toại trảm chi.
Vãn Triệu Châu ngoại quy, Tuyền cử tự Châu. Châu nãi thoát lý, án đầu thượng nhi xuất.
Tuyền vân:
— Tử nhược tại, tức cứu đắc miêu nhi.
- BÌNH:
Thả đạo Triệu Châu đính thảo hài ý tác ma sinh? Nhược hướng giả lý hạ đắc nhất chuyển ngữ, tiện kiến Nam Tuyền lệnh bất hư hành. Kỳ hoặc vị nhiên, hiểm.
- TỤNG:
Triệu Châu nhược tại,
Đảo hành thử lệnh.
Đoạt khước đao tử,
Nam Tuyền khất mạng.
BÀI THỨ MƯỜI BỐN
NAM TUYỀN CHÉM MÈO
- CÔNG ÁN:
Tăng chúng hai chái đông tây tranh nhau con mèo.
Hoà thượng Nam Tuyền[1] giơ con mèo lên mà nói:
— Các ông nói được thì tha, không nói được thì chém.
Chẳng ai biết nói sao. Sư bèn chém con mèo.
Đến tối Triệu Châu về, Sư kể chuyện lại cho nghe. Triệu Châu bèn cởi dép, để lên đầu mà đi ra.
Sư nói:
— Nếu lúc ấy có ông thì cứu được con mèo rồi!
- LỜI BÀN:
Thử hỏi Triệu Châu đội dép cỏ như vậy, ý thế nào? Nếu ở đây mà hạ được một câu chuyển ngữ, thì Nam Tuyền hành lệnh không uổng. Còn nếu chưa, hừ!
- KỆ TỤNG:
Ví có Triệu Châu,
Lệnh kia làm ngược.
Đoạt mất con dao,
Nam Tuyền xin mạng.
[1] Nam Tuyền: (748-834) Pháp danh Phổ Nguyện. Xuất gia hồi 19 tuổi, học đạo với ngài Nam Nhạc Hoài Nhượng, lại được ngộ với ngài Mã Tổ Đạo Nhất.