ĐỆ THẬP CỬU TẮC
BÌNH THƯỜNG THỊ ĐẠO
- CỬ:
Nam Tuyền nhân Triệu Châu vấn:
— Như hà thị đạo?
Tuyền vân:
— Bình thương tâm thị đạo.
Châu vân:
— Hoàn khả thú hướng phủ?
Tuyền vân:
— Nghĩ hướng tức quai.
Châu vân:
— Bất nghĩ, tránh tri thị đạo?
Tuyền vân:
— Đạo bất thuộc trị, bất thuộc bất tri. Tri thị vọng giác, bất tri thị vô ký. Nhược chân đạt bất nghi chi đạo, do như thái hư, khuyếch nhiên động khoát, khởi khả cưỡng thị phi dã.
Châu ư ngôn hạ đốn ngộ.
- BÌNH:
Nam Tuyền bị Triều Chân phát vấn, trực đắc ngoã giải băng tiêu, phân sơ bất hạ. Triệu Châu túng nhiêu ngộ khứ, cánh tham tam thập niên thỉ đắc.
- TỤNG:
Xuân hữu bách hoa, thu hữu nguyệt,
Hạ hữu lương phong, đông hữu tuyết.
Nhược vô nhàn sự giải quải tâm đầu,
Tiện thị nhân gian hảo thời tiết.
BÀI THỨ MƯỜI CHÍN
BÌNH THƯỜNG LÀ ĐẠO
- CÔNG ÁN:
Triệu Chân hỏi ngài Nam Tuyền:
— Đạo là gì?
Sư đáp:
— Tâm bình thường là đạo.
Triệu Châu lại hỏi:
— Đến đó được không?
Sư nói:
— Nghĩ đến đã sai.
Triệu Châu tiếp:
— Không nghĩ đến, làm sao biết đó là đạo?
Sư nói:
— Đạo không thuộc chuyện biết hay không biết. Biết là biết sai, không biết thì có ăn thua gì! Nếu quả đến được đạo, bấy giờ cũng như thái hư, trống không khoảng khát, há có thể gượng cho là phải trái sao?
Triệu Châu liền ngộ.
- LỜI BÀN:
Nam Tuyền bị Triệu Châu phát hỏi, thiệt là ngói bễ băng tan, phân biện không được.Triệu Châu dù cho có ngộ rồi, cũng phải tham thêm ba mươi năm nữa mới được.
- KỆ TỤNG:
Xuân có trăm hoa, thu có trăng,
Hạ về gió mát, tuyết đông giăng.
Ví lòng thanh thản không lo nghĩ,
Ấy buổi êm đềm chốn thế gian.