ĐỆ TAM THẬP BÁT TẮC
NGƯU QUÁ SONG LINH
- CỬ:
Ngũ Tổ viết:
— Thí như thuỷ cổ ngưu quá song linh, đầu giác tứ đề đô quá liễu. Nhân thậm ma vĩ ba quá bất đắc?
- BÌNH:
Nhược hướng giả lý điên đảo trước đắc nhất chích nhân, hạ đắc nhất chuyển ngữ, khả dĩ thượng báo tứ ân, hạ tư tam hữu. Kỳ hoặc vị nhiên, cánh tu chiếu cố vĩ ba thỉ đắc.
- TỤNG:
Quá khứ đoạ khanh tiệm,
Hồi lai khước bị hoại.
Giả ta vĩ ba tử,
Trực thị thậm kỳ quái.
BÀI THỨ BA MƯƠI TÁM
TRÂU QUA KHUNG CỬA
- CÔNG ÁN:
Ngũ Tổ nói:
— Ví như con trâu đi qua khung cửa, đầu sừng, bốn chân đã lọt, sao đuôi lại không lọt được?
- LỜI BÀN:
Nếu thấy được chỗ hiểm hóc này, hạ nổi một câu chuyển ngữ, thì trên báo được bốn ơn[1], dưới độ được ba cõi[2]. Còn nếu chưa, phải nên lưu ý đến cái đuôi kia.
- KỆ TỤNG:
Bước tới lọt xuống hố,
Lui về lại hoại thân.
Đuôi kia xem chẳng mấy,
Cớ sao kỳ quái vậy?
[1] Bốn ơn: Con người sống ở đời chịu bốn ơn lớn (Tứ trọng ân): Ơn cha mẹ, ơn chúng sinh, ơn vua, ơn Tam Bảo.
[2] Ba cõi: Tam hữu, tam giới; Ba cảnh giới của mọi chúng sinh: Dục giới, sắc giới, vô sắc giới.