ĐỆ TAM THẬP CỬU TẮC
VÂN MÔN THOẠI ĐOẠ
- CỬ:
Vân Môn nhân tăng vấn:
— Quang minh tịch chiếu biến hà sa,
Nhất cú vị tuyệt, Môn cự viết:
— Khởi bất thị Trương Chuyết Tú tài ngữ?
Tăng vân:
— Thị.
Môn vân:
— Thoại đoạ dã.
Hậu lai Tử Tâm niêm vân:
— Thả đạo ná lý thị giả tăng thoại đoạ xứ?
- BÌNH:
Nhược hướng giả lý kiến đắc Vân Môn dụng xứ cô nguy, giả tăng nhân thậm thoại đoạ, kham dữ nhân, thiên vi sư. Nhược dã vị minh, tự cứu bất liễu.
- TỤNG:
Cấp lưu thuỳ điếu,
Tham nhị giả trước.
Khẩu phùng tài khai,
Tính mệnh tang khước.
BÀI THỨ BA MƯƠI CHÍN
VÂN MÔN SẨY LỜI
- CÔNG ÁN:
Một ông tăng hỏi Ngài Vân Môn:
— Quang minh tịch chiếu biến hà sa[1],
Lời nói chưa dứt, Sư vụt hỏi:
— Chẳng phải thơ của Tú tài Trương Chuyết[2] đó sao?
Ông tăng đáp:
— Phải.
Sư nói:
— Sẩy lời rồi vậy!
Về sau Tử Tâm[3] nhắc chuyện lại, bàn rằng:
— Thử hỏi đâu là chỗ ông tăng bị sẩy lời?
- LỜI BÀN:
Nếu ở đây mà thấy được chỗ dụng bí hiểm của Vân Môn cùng chỗ sẩy lời của ông tăng, thì có thể làm thầy ở hai cõi trời, người. Còn nếu chưa rõ thì tự cứu mình cũng không xong.
- KỆ TỤNG:
Nước xiết buông câu,
Tham mồi mắc hoạ.
Miệng vừa mới há,
Tính mạng còn đâu.
[1] Quang minh tịch chiếu biến hà sa: ánh sáng tịch tịnh soi khắp các cõi thế giới nhiều như số cát sông Hằng.
[2] Trương Chuyết: Thọ học và đắc pháp với ngài Thạch Sương Khánh Chư (807-888), sống vào đời Đường, giòng Thạch Đầu.
[3] Tử Tâm: Môn đệ của Ngài Mai Đường (1025-1100), giòng Hoàng Long.