ĐỆ BÁT TẮC
HỆ TRỌNG TẠO XA
- CỬ:
Nguyệt Am hoà thượng vấn tăng:
— Hề Trọng tạo xa nhất bách bức. Niêm khước lưỡng đầu khử khước trục, minh thậm ma biên sự?
- BÌNH:
Nhược dã trực hạ minh đắc, nhãn tự lưu tinh, cơ như xế điện.
- TỤNG:
Cơ luân chuyển xứ,
Đạt giả do mê.
Tứ duy thượng hạ,
Nam bắc đông tây.
BÀI THỨ TÁM
HỀ TRỌNG CHẾ XE
- CÔNG ÁN:
Hoà thượng Nguyệt Am[1] hỏi một ông tăng:
— Hề Trọng[2] làm bánh xe trăm gọng. Nắm hai đầu, bỏ trục đi, thế nghĩa là sao?
- LỜI BÀN:
Nếu hiểu rõ được liền, mắt tựa sao băng, cơ[3] như ánh chớp.
- KỆ TỤNG:
Chỗ bánh xe chuyển,
Kẻ ngộ còn mê.
Bốn bề trên dưới,
Nam bắc đông tây.
[1] Nguyệt Am: (?-?) Giòng Dương Kỳ, trước Vô Môn ba đời.
[2] Hề Trọng: Theo Sơn Hải Kinh, Hề Trọng là người đầu tiên phát minh ra xe có bánh.
[3] Cơ: Bộ máy, cái căn, cái mối. Chỉ cái chốt mối từ tỉnh ra động, cái khởi điểm sơ nguyên của mọi hoạt dụng.